Tο τμήμα του ναού επάνω από τους κίονες αποτελείται από τρία μέρη:
-
Το επιστύλιο, το οριζόντιο δοκάρι που βρίσκεται επάνω από τους κίονες («επί των στύλων») και τους συνδέει μεταξύ τους
-
Τη ζωφόρο, τη ζώνη που στόλιζε με γλυπτά γύρω-γύρω τον ναό επάνω από το επιστύλιο και
-
Το γείσο, ένα οριζόντιο τμήμα που προεξέχει πάνω από τη ζωφόρο, ώστε να προστατεύει τα χαμηλότερα τμήματα του ναού από τα νερά της βροχής.
Τα τρία αυτά μέρη ονομάζονται θριγκός. Μαζί με τους εξωτερικούς κίονες δείχνουν τον ρυθμό του κάθε κτηρίου: δωρικό, ιωνικό ή κορινθιακό.
Κι ακόμα πιο πάνω, το αέτωμα!
Επάνω από τον θριγκό, στις δύο στενές πλευρές του ναού, η στέγη και το οριζόντιο γείσο σχηματίζουν έναν τριγωνικό χώρο, το αέτωμα. Η λέξη αέτωμα προέρχεται από τον αετό. Έχεις δει ποτέ αετό με ανοιχτά τα φτερά του; To αέτωμα στους αρχαίους ναούς συνήθως ήταν στολισμένο με μεγάλα αγάλματα και απεικόνιζε σκηνές από τους μύθους θεών ή ηρώων.
Ποιες διαφορές έχει ο θριγκός σε κάθε ρυθμό;
Το επιστύλιο στον δωρικό ρυθμό είναι τελείως απλό ενώ στους άλλους δύο ρυθμούς χωρίζεται σε τρεις οριζόντιες ζώνες.
Η ζωφόρος στον δωρικό ρυθμό αποτελείται από τα τρίγλυφα,μέρη του ναού με τρεις κάθετες ανάγλυφες γραμμές και τις μετόπες, τετράγωνες πλάκες που συχνά έχουν ανάγλυφες παραστάσεις και τοποθετούνται εναλλάξ με τα τρίγλυφα.
Στον ιωνικό και τον κορινθιακό ρυθμό, η ζωφόρος είναι μία συνεχής ζώνη που διακοσμείται με ανάγλυφες παραστάσεις.
Σύρε το κουμπί για να δεις τα μέρη του ναού
Σύρε το κουμπί για να δεις τα μέρη του ναού
Σύρε το κουμπί για να δεις τα μέρη του ναού
Τα γλυπτά που στόλιζαν τη ζωφόρο και τα αετώματα των ναών ήταν διακοσμημένα με διάφορα χρώματα, όπως κόκκινο, μπλε, κίτρινο, πράσινο, χρυσό. Δυστυχώς τα περισσότερα από αυτά τα χρώματα έχουν σήμερα χαθεί και η εντύπωση που μας δημιουργείται από το λευκό χρώμα των ναών είναι πολύ διαφορετική από αυτήν της αρχαιότητας. Η πολύχρωμη διακόσμηση των γλυπτών συμπληρωνόταν μάλιστα από μεταλλικά εξαρτήματα όπως ξίφη, χαλινάρια, στεφάνια συχνά επιχρυσωμένα και καρφωμένα επάνω στα γλυπτά.
Και σήμερα τι;
Μία πολύ σημαντική εργασία της ΥΣΜΑ για την προστασία των γλυπτών είναι η απομάκρυνσή τους από τα μνημεία και η μεταφορά τους στο μουσείο. Στη θέση τους επάνω στα μνημεία τοποθετούνται αντίγραφα, κατασκευασμένα από ένα είδος τεχνητού λίθου. Αυτό έγινε με τα γλυπτά της ιωνικής ζωφόρου του Παρθενώνα και του ναού της Αθηνάς Νίκης αλλά και με τις μετόπες και τα αγάλματα των αετωμάτων του Παρθενώνα.
Παίξε με το θριγκό!
Print