Από το 1977 και μέχρι σήμερα έχουν ολοκληρωθεί η απογραφή, η καταγραφή, η φωτογραφική και σε επιλεγμένα μέλη και η σχεδιαστική τεκμηρίωση άνω των 20.000 αποσπασματικά σωζόμενων ειργασμένων θραυσμάτων και ακέραιων μελών, τα οποία κείτονταν διάσπαρτα γύρω από τα μνημεία της Ακρόπολης καθώς και συγκεντρωμένα, ήδη από τα τέλη του 19ου αι., εντός 25 μεγάλων λιθοσωρών, σε διάφορα σημεία του Ιερού Βράχου. Περισσότερα από 10.000 άμορφα κομμάτια έχουν επίσης απογραφεί και διαχωριστεί από το υπόλοιπο τμήμα του υλικού.

Ενδεικτικά αναφέρονται σχετικά με τις ταυτίσεις και αποδόσεις μέρους των διασπάρτων σε αρχιτεκτονικά μνημεία η απόδοση 197 λίθων στο Παρθενώνα, 65 στα Προπύλαια, 4 στο Ερέχθειο, 91 στον Πρόπαρθενώνα, 30 στον επονομαζόμενο Πρωταρχικό Παρθενώνα, 500 στο «Αρχαίο Νεώ», 64 στη Στοά του Ευμένους, 7 στις στοές του Ασκληπιείου και 3 στο Ηρώδειο από το 1995 μέχρι σήμερα. Όσον αφορά τις συγκολλήσεις γλυπτών παρατίθεται ενδεικτικά η εύρεση και συγκόλληση θραύσματος από τη ράχη του αλόγου του Πέρση Ιππέα, με αποτέλεσμα την αποκατάσταση του μήκους του αλόγου από τη ράχη.

Στο έργο των «Διασπάρτων Αρχιτεκτονικών Μελών» συμπεριλήφθηκε επίσης η απογραφή και καταγραφή αρχαίων λίθων από το παλαιό Εθνικό Τυπογραφείο και το Αρσάκειο. Στο πρώτο εντοπίστηκαν εντοιχισμένα στους τοίχους του σε δεύτερη χρήση ως οικοδομικό υλικό 128 θραύσματα, τα οποία αποτοιχίστηκαν και μεταφέρθηκαν στην Ακρόπολη, όπου και καταγράφηκαν. Η σημασία του εγχειρήματος αυτού φαίνεται, εκτός άλλων, στην απόδοση 27 εξ αυτών στον Παρθενώνα. Στο Αρσάκειο, όπου και διαπιστώθηκε μετά την αποξήλωση των κονιαμάτων στους εξωτερικούς τοίχους η ευρεία χρήση αρχαίου υλικού από τα μνημεία της Ακρόπολης, φωτογραφήθηκαν υπό κλίμακα 482 λίθοι, μετά από επιμελή καθαρισμό της ορατής επιφάνειας και των περιμετρικών αρμών τους.

Έως το 2007 είχε ολοκληρωθεί η διάλυση και καταγραφή σχεδόν όλων των λιθοσωρών με μαρμάρινα μέλη της Ακρόπολης και από το 2008 το πρό­γραμμα εστιάστηκε στην καταγραφή, ταξινόμηση, αποτύπωση, σχεδίαση και φύλαξη των πώρινων αρχιτεκτονικών μελών της Ακρόπολης. 603 πώρινα αρχιτεκτονικά μέλη, πλήρως καταλογραφημένα και αρχειοθετημένα, μεταφέρθηκαν για προστασία στην αποθήκη “Belvedere” ενώ η μελέτη 850 περίπου θραυσμάτων και η ταύτιση 117 απέδωσε 51 άγνωστα αρχιτεκτονικά μέλη προερχόμενα από τα αρχαϊκά οικοδομήματα του 6ου αι. π.Χ. Για τις συγκολλήσεις συνανηκόντων θραυσμάτων χρησιμοποιήθηκε κατάλληλο κονίαμα, που σχεδιάστηκε από το Εργαστήριο Υλικών Πολιτιστικής Κληρονομιάς και Σύγχρονης Δόμησης του Πολυτεχνείου Κρήτης.

Ιδιαίτερη περίπτωση αποτέλεσε η αποκατάσταση αρχαϊκής τριγλύφου (με αρ. ευρετηρίου 21432) θραυσμένης σε δέκα τμήματα, που είχε αποκατασταθεί στο παρελθόν με προσθήκη ακατάλληλων υλικών. Τα θραύσματα αποκολλήθηκαν, τα ακατάλληλα υλικά απομακρύνθηκαν και διαμορφώθηκαν έξι νέα συμπληρώματα από πειραϊκό ακτίτη,  τα οποία συγκολλήθηκαν με τα αρχαία θραύσματα. Οπλισμός ενίσχυσης από τιτάνιο τοποθετήθηκε σε εντορμίες που είχαν διαμορφωθεί κατά την παλιότερη αποκατάσταση.

Οι νέες ταυτίσεις αρχιτεκτονικών μελών και θραυσμάτων που ανήκουν σ’ αυτά και οι νέες παρατηρήσειςσε ήδη γνωστά μέλη που πραγματοποιήθηκαν και τεκμηριώθηκαν  μέσω σχεδίων, επέτρεψαν νέες προσεγγίσεις σε ότι αφοράθέματα τηςμορφολογίαςτου «Εκατόμπεδου», του πρώτου μνημειακού ναού της Αθηναϊκής Ακρόπολης που οικοδομήθηκε περί το 570π.Χ. καθώς και τοπογραφικά ζητήματα τηςαρχαϊκήςΑκρόπολης. Με βάση τη νέα μελέτη πραγματοποιήθηκε τρισδιάστατη σχεδίαση του αρχαϊκού Παρθενώνα καθώς και  του Αρχαίου Ναού της Αθηνάς Πολιάδος με βάση τις υπάρχουσες δημοσιεύσεις.

Στο πλαίσιο του ΕΣΠΑ 2011-2015 πραγματοποιήθηκε η καταγραφή, τεκμηρίωση και ταξινόμηση των  λίθων λιθοσωρού, που προέκυψε κατά τις εργασίες στην περιοχή του Αρρηφορίου, και η τακτοποίησή τους σε λιθοσωρούς  στα βόρεια του παλαιού Μουσείου   και στα ανατολικά και βόρεια των Προπυλαίων. Μετακινήθηκαν επίσης 800 περίπου διάσπαρτοι λίθοι στο πλαίσιο της υποστήριξης των αναστηλωτικών έργων, που διευθετήθηκαν και αυτοί σε νέους λιθοσωρούς. Σε εξέλιξη βρίσκεται πρόγραμμα για την ανάδειξη της περιοχής της Χαλκοθήκης, όπου χαρτογραφήθηκαν και αριθμήθηκαν περίπου 230 αρχιτεκτονικά μέλη.

Print